शेअर मार्केट नवशिक्यांसाठी मार्गदर्शक मराठी माहिती



शेअर मार्केट ज्याला शेअर बाजार म्हणूनही ओळखले जाते. हे असे ठिकाण आहे जेथे गुंतवणूकदार सार्वजनिक पणे व्यापार केलेल्या कंपनीचे शेअर्स खरेदी आणि विक्री करतात. हे शेअर्स कंपनीमधील मालकीचे प्रतिनिधित्व करतात. शेअर बाजारात गुंतवणूक करून तुम्ही मुलत: त्या कंपनीचे अर्ध मालक होत असतात. 

१).शेअर मार्केट कसे चालते 

शेअर बाजार ही एक गुंतागुंतीची प्रक्रिया आहे. पण मूळ संकल्पना तुलनेने सोपी आहे. जेव्हा एखाद्या कंपनीला भांडवल उभारायचे असते तेव्हा ती कंपनी लोकांना शेअर्स जारी करते. हे शेअर्स नंतर स्टॉक एक्सचेंज मध्ये सूचीबद्ध केले जातात. जिथे ते गुंतवणूकदार ते खरेदी विक्री करू शकतात. शेअरची किंमत मागणी आणि पुरवठा यानुसार ठरते. जर अधिक लोकांना विशिष्ट स्टॉक खरेदी करायचा असेल तर किंमत वाढेल जर अधिक लोकांना विकायचे असेल तर किंमत कमी होईल. 

२). शेअर मार्केटमध्ये गुंतवणूक का करावी

अ). उच्च परताव्याची शक्यता 

ऐतिहासिक दृष्ट्या स्टॉक मार्केटने इतर अनेक गुंतवणूक पर्यायापेक्षा जास्त परतावा दिला आहे जसे की मुदत ठेवी व बचत खाते. 

ब). सुलभता 

शेअर्स अत्यंत तरल असतात याचा अर्थ तुम्ही ते सहज खरेदी आणि विक्री करू शकता.

क). वैविध्य 

विविध स्टॉक मध्ये गुंतवणूक करून तुम्ही जोखीम घेऊ शकता. आणि एका स्टॉकच्या निगेटिव्ह कामगिरीचा प्रभाव कमी करू शकता. 

३). शेअर मार्केट मधील अन्य महत्वाच्या गोष्टींची माहिती. 

  • स्टॉक - कंपनीमधील मालकीचा हिस्सा. 
  • शेअर मार्केट - एक व्यासपीठ जिथे स्टॉकची खरेदी आणि विक्री केली जाते. 
  • स्टॉक एक्सचेंज - एक संस्था जी स्टॉक ची खरेदी आणि विक्री सुलभ करते. 
  • बैल बाजार - वाढत्या किमती द्वारे वैशिष्ट्यकृत बाजार.
  • लाभांश - कंपनीच्या नफ्याचा एक भाग भागधारकांना दिला जातो.
  • पोर्टफोलिओ - गुंतवणुकीचा संग्रह 
४).भारतात खरेदी आणि विक्री सांभाळणाऱ्या दोन प्रमुख संस्था तसेच इंडेक्स आणि इतर संस्था याची माहिती खालील प्रमाणे.  

  • बी एस इ (BSE) - बॉम्बे स्टॉक एक्सचेंज स्थापना 1875 साली दलाल स्ट्रीट मुंबई येथे.
  • एन एस ई (NSE) - नॅशनल स्टॉक एक्सचेंज स्थापना 1992 साली.
  • सेबी (SEBI) - सेक्युरिटी अँड एक्सचेंज बोर्ड ऑफ इंडिया ही संस्था सगळ्या व्यवहारांचं कायदेशीर नियमन करते. जेव्हा एखादी कंपनी शेअर मार्केटमध्ये येते तेव्हा सेबीची परवानगी घेणे बंधनकारक असते. 
  • सेन्सेक्स(SENSEX) - बी एस सी वर लिस्टेड असणाऱ्या पहिल्या 30 कंपन्या च्या शेअरची सरासरी किंमत दाखवणारा इंडेक्स म्हणजे सेन्सेक्स. 
  • निफ्टी(NIFTY)- एन एस ई वर लिस्टेड असणाऱ्या पहिल्या 50 कंपन्यांची शेअरची सरासरी किंमत दाखवणारा इंडेक्स म्हणजे निफ्टी. 

५).शेअर मार्केट मधील ट्रेडिंग चे प्रकार 

  • स्विंग ट्रेडिंग - एखादा शेअर खरेदी करून तो काही दिवस ठेवला जातो. त्यानंतर नफा होणाऱ्या अपेक्षित किमतीला विकला जातो यामध्ये रिस्क कमी असते. 
  •  लॉंग टर्म ट्रेडिंग- यामध्ये चांगल्या कामगिरी करणाऱ्या कंपन्यांचे शेअर्स खरेदी करून ते काही वर्षासाठी ठेवले जातात. आणि नंतर आपल्या अपेक्षित नफ्यावर विकले जातात. यामध्ये रिस्क कमी असते. 
  • ऑप्शन ट्रेडिंग - ऑप्शन ट्रेडिंग यामध्ये कमी वेळात जास्त नफा मिळवता येतो. पण हा तितकाच जोखमीचा प्रकार आहे. कारण यामध्ये तोटाही होण्याचा धोका जास्त असतो. यामध्ये योग्य अभ्यासाशिवाय उतरू नये. यामध्ये रिस्क खूप जास्त असते. 
  • पोझिशनल ट्रेडिंग - कमी किमतीला शेअर खरेदी करून जास्त कालावधीसाठी शेअर ठेवला जातो. आणि नफा मिळाल्यानंतर तो विकला जातो. यामध्ये रिस्क कमी असते. 
  • इंट्रा डे ट्रेडिंग - यामध्ये ज्या दिवशी शेअर खरेदी होतो. त्याच दिवशी तो शेअर विकावा लागतो. मग तो नफा असो वा तोटा यामध्ये रिस्क जास्त असते.

नफा झाला म्हणून हुरळुन न जाता आपल्या भावनांवर नियंत्रण ठेवणे ज्याला जमते तोच शेअर मार्केटमध्ये यशस्वी होतो. तोटा झाला म्हणून घाबरून न जाता चुका सुधारणे व पुन्हा काम करणे हाच यशस्वी ट्रेडरचा मंत्र आहे. म्हणून सुरुवातीला जास्त परताव्याची अपेक्षा न करता शेअर मार्केटमध्ये गुंतवणूक करणे फायद्याचे ठरते. वॉरन बफेट्यांचा विचार असा आहे की अपयशाला न घाबरता सातत्याने प्रयत्न करत रहा. आयुष्यात हार मानू नका. परिश्रम करा चुका सुधारून पुढे जा यानेच आपण यशस्वी होऊ शकतो.


६).शेअर मार्केटमध्ये गुंतवणूक कशी करावी 

  •  डिमॅट खाते उघडा- हे एक डिजिटल खाते आहे जिथे तुमचे शेअर्स इलेक्ट्रॉनिक पद्धतीने साठवले जातात. 
  • ट्रेडिंग खाते उघडा - हे खाते तुम्हाला शेअर्स खरेदी आणि विक्री करण्यास महत्त्वाचे ठरतात. 
  • संशोधन करा - कंपनी तिची आर्थिक स्थिती आणि ती ज्या उद्योगात कार्यरत आहे ते समजून घ्या. फंडामेंटल व टेक्निकल विश्लेषण करा. 
  • लहान सुरुवात करा - छोट्या गुंतवणुकीपासून सुरुवात करा आणि जसजसं तुम्हाला अनुभव मिळेल तसतसे तुमचे होल्डिंग्स हळूहळू वाढवा. 

७).आर्थिक सल्लागाराचा सल्ला घ्या 

तुम्हाला माहितीपूर्ण गुंतवणूक निर्णय घेण्यास मदत करण्यासाठी पात्र आर्थिक सल्लागाराचा सल्ला घ्या. लक्षात ठेवा शेअर मार्केटमध्ये गुंतवणूक करताना जोखीम असते. सखोल संशोधन करणे, तुमच्या पोर्टफोलिओ मध्ये विविधता आणणे आणि दीर्घकालीन गुंतवणुकीचे लक्ष असणे आवश्यक आहे. हा लेख केवळ माहितीच्या उद्देशाने बनवला आहे. आर्थिक सल्ला दिलेला नाही. गुंतवणुकीचे कोणतेही निर्णय घेण्यापूर्वी कृपया आर्थिक सल्लागाराचा सल्ला घ्या 

८).शेअर मार्केटमध्ये प्रगतीसाठी खालील धोरणे 

शेअर मार्केटच्या मूलभूत गोष्टी तुलनेने सोपे असल्या तरी गुंतवणुकीच्या कलेमध्ये प्रभुत्व मिळवण्यासाठी सखोल अभ्यास आणि धोरणात्मक दृष्टिकोन आवश्यक आहे. तुमची गुंतवणूक वाढवण्यासाठी काही प्रगत धोरणे खालील प्रमाणे आहेत. 

  • विश्लेषण (मूलभूत)- यामध्ये कंपनीचे आर्थिक आरोग्य, व्यवसाय मॉडेल आणि उद्योग ट्रेंडचे परीक्षण करून त्यांच्या अंतर्गत मूल्यांचे मूल्यांकन करणे समाविष्ट आहे ते खालील प्रमाणे
  • आर्थिक स्टेटमेंट - कंपनीचा नफा सॉल्व्हेन्सी आणि तरलता समजून घेण्यासाठी उत्पन्न विवरण, ताळेबंद आणि लिक्विडिटी (रोखप्रवाह) विवरणाचे विश्लेषण करा 
  • व्यवसाय मॉडेल - कंपनीचे व्यवसाय मॉडेल स्पर्धात्मक फायदा आणि वाढीच्या संभावनांचे मूल्यमापन करा.
  • तांत्रिक विश्लेषण (टेक्निकल एनलिसिस)-
तांत्रिक विश्लेषणामध्ये भविष्यातील किमतीच्या हालचालीचा अंदाज घेण्यासाठी मागील किंमत आणि वोल्युम डेटा चा अभ्यास करणे समाविष्ट आहे. हा अभ्यास चार्ट पॅटर्न, ट्रेंड लाईन आणि तांत्रिक निर्देशकावर (टेक्निकल इंडिकेटर) आधारित आहेत. काही सामान्य तांत्रिक निर्देशकांमध्ये (टेक्निकल इंडिकेटर) हे समाविष्ट आहे. 
  • मुव्हिंग अवरेज- ट्रेंड ओळखण्यासाठी किंमत डेटा स्मूथ आउट प्राईस डाटा. 
  • आर एस आय- रिलेटिव स्ट्रेंथ इंडेक्स हे किमतीच्या हालचालीची गती आणि बदल मोजते. 
  • मुव्हिंग एवरेज कन्वर्जन डायव्हर्जन्स - एम ए सी डी हे दोन मुव्हिंग एव्हरेज मधील संबंध दर्शवते. 

८).मूल्य गुंतवणूक 

मूल्य गुंतवणुकीत कमी किंमत असलेले स्टॉक ओळखणे समाविष्ट आहे. जे त्यांच्या अंतर्गत किमतीपेक्षा कमी व्यापार करत आहेत. मूल्य गुंतवणूकदार मजबूत मूलभूत तत्वे असलेल्या कंपन्यांचा शोध घेतात. जे की शेअर बाजारा द्वारा तात्पुरते दुर्लक्षित केले जातात. 

९).लाभांश गुंतवणूक (डिव्हिडंट इन्वेस्टींग) 

लाभांश गुंतवणुकीत भागधारकांना नियमित लाभांश देणारे स्टॉक्स निवडणे समाविष्ट असते. लाभांश देणारे स्टॉक्स स्थिर उत्पन्न प्रवाह आणि संभाव्य भांडवल वाढ प्रदान करू शकतात. 

१०). डॉलर खर्च सरासरी (डी सी ए) डॉलर कॉस्ट ऍव्हरेजिंग 

डी सी ए मध्ये बाजारातील किमतीची परवा न करता नियमित शेड्युलमध्ये विशिष्ट गुंतवणुकीत निश्चित रक्कम गुंतवणे समाविष्ट असते. या धोरणांमुळे बाजारातील अस्थिरतेचा प्रभाव कमी होण्यास मदत होऊ शकते. 

११). जोखीम व्यवस्थापन - शेअर मार्केटमध्ये रिस्क मॅनेजमेंट महत्त्वाची असते. जोखीम व्यवस्थापित करण्यासाठी येथे काही धोरणे आहेत. 

  • विविधीकरण- जोखीम कमी करण्यासाठी तुमची गुंतवणूक वेगवेगळ्या स्टॉक मध्ये करा. 
  • स्टॉप लॉस ऑर्डर - संभाव्य तोटा मर्यादित करण्यासाठी स्टॉकची विक्री करण्यासाठी पूर्व निश्चित किंमत सेट करा. 
  • टेक प्रॉफिट ऑर्डर - टारगेट नफा मिळवण्यासाठी स्टॉकची विक्री करण्यासाठी पूर्व निश्चित किंमत सेट करा. 

लक्षात ठेवा शेअर बाजारात गुंतवणूक करताना जोखीम असते. सखोल संशोधन करणे, आर्थिक सल्लागार चा सल्ला घेणे. आणि दीर्घकालीन गुंतवणुकीचे लक्ष असणे आवश्यक आहे.

हे पण वाचा 

१). गुरूचरित्र ग्रंथ मराठी माहिती

२). कृत्रिम बुद्धिमत्ता अर्थात AI - गरज संयमाने वापरण्याची

३). पाणी वाचवा जीवन वाचवा मराठी माहिती

४). एक राष्ट्र एक राशन कार्ड योजना मराठी माहिती

५). प्रधानमंत्री गरीब कल्याण अन्न योजना (PMGKAY) मराठी माहिती


धन्यवाद





Post a Comment

0 Comments
* Please Don't Spam Here. All the Comments are Reviewed by Admin.